مسأله: ازدواج، در دین اسلام بسیار مورد تأکید واقع شده است و قرآن کریم به جامعۀ اسلامی امر کرده است که نگذارند پسران و دختران بدون ازدواج باشند.

مسأله: كسى كه به‌واسطۀ نداشتن همسر به حرام مى‏افتد، در صورتى كه قدرت داشته باشد، واجب است ازدواج كند.

مسأله: ازدواج بر دو نوع دائم و موقّت است و از عقود لازم به شمار می‌رود که در نوع دائم فقط با طلاق و در نوع موقّت با اتمام مدّت یا بخشیدن مدّت توسّط مرد، فسخ می‌شود.

مسأله: چون ازدواج مربوط به عِرض است باید در آن احتیاط کرد. لذا بسیار شایسته است که صیغۀ عقد را یک عالم متدیّن بخواند و صرف اینکه زن بگوید من زن تو و مرد بگوید من شوهر تو، با احتیاط شارع، سازگار نیست.

محمدتقی حسن‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار جامعه فارس، گفت: خانواده‌ها باید زمینه شناخت و آشنایی را برای جوان‌ها در درون خانواده فراهم کنند تا بتوانند همسر هم‌کفو خود را انتخاب کند.

وی ادامه داد: داشتن اطلاعات و آموزش و شیوه‌های درست اطلاع‌رسانی نیز در این زمینه بسیار کارآمد است اما نقش مراکز همسریابی و مشاوره کمرنگ است.

فلسفه و حقيقت ازدواج از نظر اسلام چيست و چرا اسلام به ازدواج اهميت زيادي مي دهد؟

پاسخ اين سؤال را با سخني از مرحوم علامه محمد تقي جعفري(ره) آغاز مي کنيم.

وي در جواب فيلسوف شهير اروپايي، «برتراند راسل» که چرا اسلام اين قدر به ازدواج بها داده و برايش قانون وضع کرده است، نوشت:

«با ازدواج مي خواهد انسان به وجود آيد، مسأله ي انسان مطرح است.»

مسأله 2268ـ ازدواج با زنهایی که مثل مادر و خواهر و مادرزن با انسان محرم هستند حرام است.

مسأله 2269ـ اگر کسی زنی را برای خود عقد نماید، اگرچه با او نزدیکی نکند، مادر و مادر مارد آن زن و مادر پدر او هرچه بالا روند به آن مرد محرم می شوند.

مسأله 2270ـ اگر زنی را عقد کند و با او نزدیکی نماید، دختر و نوه دختری و پسری آن زن هرچه پایین روند، چه در وقت عقد باشند، یا بعداً به دنیا بیایند، به آن مرد محرم می شوند.

مسأله 2271ـ اگر با زنی که برای خود عقد کرده نزدیکی هم نکرده باشد، تا وقتی که آن زن در عقد او است نمی تواند با دختر او ازدواج کند.

مسأله 2272ـ عمه و خاله پدر و عمه و خاله پدر پدر و عمه و خاله مادر و عمه و خاله مادر مادر هرچه بالا روند به انسان محرمند.

مسأله 2273ـ پدر و جد شوهر، هرچه بالا روند، و پسر و نوه پسری و دختری او هرچه پایین آیند چه در موقع عقد باشند، یا بعداً به دنیا بیایند به زن او محرم هستند.

مسأله 2274ـ اگر زنی را برای خود عقد کند، دائمه باشد، یا صیغه تا وقتی که آن زن در عقد او است نمی تواند با خواهر آن زن ازدواج نماید.

مسأله 2275ـ اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می شود طلاق رجعی دهد، در بین عده نمی تواند خواهر او را عقد نماید، بلکه در عده طلاق بائن هم که بعداً بیان می شود، احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با خواهر او خودداری نماید.

1. در ازدواج موقت، رضایت طرفین و خواندن صیغه کافی است و نوشتن و شاهد گرفتن لازم نیست.

2. خود زن و مرد می‌توانند صیغه عقد را بخوانند. ابتدا مدت عقد (از یک ساعت تا چند سال) و میزان مهر (مثلاً از هزار تومان تا ...) را معین کنند و بعد صیغه عقد را بخوانند.  

«صیغه عقد»

سوال : دربين بعضي از خانواده ها رايج شده که قبل از اجراي صيغه عقد ، داماد ( غير از رفت و آمدهاي متعارف که براي خواستگاري هست ) رفت و آمدهايي با دختر دارد، به طوري که با هم گفت و گو ونشست و برخاست ورفتن به بيرون از منزل را دارند و يا اين که دختر و پسر قبل از آن که والدين اطلاع يابند به اصطلاح خودشان با شوهر آينده شان در مورد زندگي آينده ساعت ها باهم گفت وگو دارند . آيا اين نوع روابط جايز است يا نه ؟


حضرت آيه الله خامنه اي :
معيار در جواز صحبت کردن ب نامحرم مفسده وعدم مفسده است.

«کسي که زني را به تزويج برادر مؤمنش درآورد، تا با او انس گيرد و احساس آرامش کند خداوند از حور العين به تزويج او در مي آورد و او را با کساني که دوست دارد از اهل بيت پيامبر صلي الله عليه و آله مأنوس مي نمايد.» (پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله ، الحکم الزاهره، 2/344)

سؤال: آيا پدر و مادر شرعاً مي توانند پسر يا دختر خود را مجبور به ازدواج کنند و در صورت اجبار آيا عقد آنان صحيح است؟

₪ حضرت آيت الله صافي گلپايگاني:

در فرض سؤال، اجبار جايز نيست و بدون رضايت زوجين عقد صحيح نيست.

₪ حضرت آيت الله بهجت:

نمي توانند و عقد فضولي است.