همه انقلابهای مهم دنیا دارای پشتوانهای فكری هستند كه اگر از چنین پشتوانهای محروم باشند، حتی در صورت پیروزی، انقلابیون در تشكیل نظام سیاسی - اجتماعی جدید دچار مشكل خواهند شد.
انقلاب اسلامی ایران، یكی از انقلابهای بزرگ جهان است؛ انقلابی كه توانست نظام 2500 ساله پادشاهی را سرنگون سازد و نظامی كاملا نوین در تاریخ سیاسی بشر به وجود آورد. این انقلاب با عظمت نمیتواند مبانی فكری و نظری از پیش اندیشیده شده نداشته باشد.
از سوی دیگر، بازشناسی هویت فكری انقلاب اسلامی و معرفی آن به نسلهای بعدی، نقش بسزایی در پایداری و تداوم انقلاب خواهد داشت؛ زیرا آنچه روح و واقعیت انقلاب را شكل میدهد همین هویت فكری است و با از دست رفتن یا انحراف در مكتب فكری انقلاب، خود انقلاب نیز در مسیر انحراف قدم خواهد گذاشت.
در این مقاله تلاش خواهیم كرد با معرفی جریانهای فكری پیش از انقلاب، میزان نفوذ و تاثیر هر یك از آنها در تحول فكری مردم ایران برای گرایش به وقوع انقلاب اسلامی را بررسی كنیم، و از درون آن وقایع مكتب فكری انقلاب اسلامی را بازشناسی كنیم.
جریانهای فكری پیش از انقلاب