وقتى على (عليه السلام ) از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم راجع به فاطمه (عليه السلام ) خواستگارى كرد. پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم مسرور و شادمان تبسم نموده و فرمود: آيا براى اين امر چيزى دارى ؟
على (عليه السلام ) عرض كرد پدر و مادرم فداى شما يا رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم ، من چيزى را از شما پنهان نمى كنم آنچه دارم يك شمشير و يك زره و يك شتر آبكش (يا اسب ) است و جز اينها چيزى ندارم ، نبى اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: شمشير براى تو لازم است زيرا تو مرد جنگ هستى و با آن در راه خدا جهاد مى كنى و شتر نيز از لوازم زندگى تست كه بايد با آن آبكشى نموده و براى اهل و عيال خود كسب روزى كنى و در مسافرت ها بارت را بر آن حمل نمايى ، فقط زره تو مى ماند كه من آنرا به مهر زهرا (عليه السلام ) مى پذيرم يا على (عليه السلام ) مى خواهى ترا بشارتى دهم .
عرض كرد: بلى پدرم و مادرم فداى شما باد. فرمود: ترا بشارت باد كه خداى تعالى فاطمه (عليه السلام ) را به تو در آسمان تزويج نمود. پيش از اينكه من او را در زمين به تو تزويج كنم .⁽¹³⁾

مسأله: ازدواج، در دین اسلام بسیار مورد تأکید واقع شده است و قرآن کریم به جامعۀ اسلامی امر کرده است که نگذارند پسران و دختران بدون ازدواج باشند.

مسأله: كسى كه به‌واسطۀ نداشتن همسر به حرام مى‏افتد، در صورتى كه قدرت داشته باشد، واجب است ازدواج كند.

مسأله: ازدواج بر دو نوع دائم و موقّت است و از عقود لازم به شمار می‌رود که در نوع دائم فقط با طلاق و در نوع موقّت با اتمام مدّت یا بخشیدن مدّت توسّط مرد، فسخ می‌شود.

مسأله: چون ازدواج مربوط به عِرض است باید در آن احتیاط کرد. لذا بسیار شایسته است که صیغۀ عقد را یک عالم متدیّن بخواند و صرف اینکه زن بگوید من زن تو و مرد بگوید من شوهر تو، با احتیاط شارع، سازگار نیست.

محمدتقی حسن‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار جامعه فارس، گفت: خانواده‌ها باید زمینه شناخت و آشنایی را برای جوان‌ها در درون خانواده فراهم کنند تا بتوانند همسر هم‌کفو خود را انتخاب کند.

وی ادامه داد: داشتن اطلاعات و آموزش و شیوه‌های درست اطلاع‌رسانی نیز در این زمینه بسیار کارآمد است اما نقش مراکز همسریابی و مشاوره کمرنگ است.

فلسفه و حقيقت ازدواج از نظر اسلام چيست و چرا اسلام به ازدواج اهميت زيادي مي دهد؟

پاسخ اين سؤال را با سخني از مرحوم علامه محمد تقي جعفري(ره) آغاز مي کنيم.

وي در جواب فيلسوف شهير اروپايي، «برتراند راسل» که چرا اسلام اين قدر به ازدواج بها داده و برايش قانون وضع کرده است، نوشت:

«با ازدواج مي خواهد انسان به وجود آيد، مسأله ي انسان مطرح است.»

سوال : دربين بعضي از خانواده ها رايج شده که قبل از اجراي صيغه عقد ، داماد ( غير از رفت و آمدهاي متعارف که براي خواستگاري هست ) رفت و آمدهايي با دختر دارد، به طوري که با هم گفت و گو ونشست و برخاست ورفتن به بيرون از منزل را دارند و يا اين که دختر و پسر قبل از آن که والدين اطلاع يابند به اصطلاح خودشان با شوهر آينده شان در مورد زندگي آينده ساعت ها باهم گفت وگو دارند . آيا اين نوع روابط جايز است يا نه ؟


حضرت آيه الله خامنه اي :
معيار در جواز صحبت کردن ب نامحرم مفسده وعدم مفسده است.

«کسي که زني را به تزويج برادر مؤمنش درآورد، تا با او انس گيرد و احساس آرامش کند خداوند از حور العين به تزويج او در مي آورد و او را با کساني که دوست دارد از اهل بيت پيامبر صلي الله عليه و آله مأنوس مي نمايد.» (پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله ، الحکم الزاهره، 2/344)

سؤال: آيا پدر و مادر شرعاً مي توانند پسر يا دختر خود را مجبور به ازدواج کنند و در صورت اجبار آيا عقد آنان صحيح است؟

₪ حضرت آيت الله صافي گلپايگاني:

در فرض سؤال، اجبار جايز نيست و بدون رضايت زوجين عقد صحيح نيست.

₪ حضرت آيت الله بهجت:

نمي توانند و عقد فضولي است.

آيت الله صانعي : ازدواج مجدد مرد بدون رضايت همسر اول حرام و خلاف عدالت است

ازدواج مجدد مرد بدون رضايت همسر اول به نظر اينجانب حرام و گناه است و از نظر شرعي جرم است، و اگر زن اول بعد از عقد زن دوم رضايت ندهد، اين عقد اثر حقوقي ندارد. 

حضرت آيت الله العظمي صانعي در گفتگو با راديو«دويچلاند فونك» آلمان ضمن بيان مطلب فوق اظهار داشتند: «ازدواج دوم مرد بدون رضايت زن اول خلاف زندگي با خوبي و معروف و هم چنين خلاف عدالتي است كه در قرآن به صورت شرط براي ازدواج دوم آمده است.»
اين مرجع بزرگوار تقليد با ابراز تأسف از ارائه برخي لوايح (كه به مرد اجازه مي دهد بدون رضايت زن اول، مجددا ازدواج نمايد) به مجلس براي تصويب فرمودند: « اميدوارم چنين قانوني در مجلس شوراي اسلامي به تصويب نمايندگان محترم نرسد و من همواره دعا مي كنم كه چنين امري را كه ظلم و خلاف عدالت مي دانم، در حق زنان تبديل به قانون نشود.»

اسلام و ازدواج

• رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرموده اند: در اسلام، هیچ بنایی نزد خدا محبوب تر از ازدواج نیست.

منبع : من لا یحضره الفقیه، شیخ صدوق، ص 409

• پیامبر اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرموده اند: کسیکه به فطرت من علاقه دارد البته باید از سنت من پیروی کند و در راه من قدم بردارد و یکی از سنن من ازدواج و آمیزش با زنان است.

منبع : ماکارم الخلاق، ص 99

• و نیز فرموده اند: برای یک مرد پس از قبول اسلام هیچ سودی بهتر و برتر از همسری با یک زن مسلمان درستکار نیست، زنی، که مرد را با دیدن خود شاد سازد، از دستورش اطاعت نماید، و در غیاب شوهر حافظ عفّت خویش و اموال وی باشد.

منبع : مکارم الخلاق، ص 101

• حضرت علی (علیه السّلام) فرموده اند : هیچ یک از اصحاب رسول خدا ازدواج نمی کرد مگر آنکه نبیّ اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) درباره ی او می فرمود دینش کامل شد.

منبع : ص مکارم الاخلاق، ص 99

زادن

پیش‌گویی

از پیغمبر اسلام نقل شده‌است که گفت: «بِأَبي ابْنِ خِيَرَةِ الإماءِ النَوبِيةِ الطَيِّبَةِ (ترجمه: پدرم فدای پسر بهترین کنیزان که اهل نوبه و پاکیزه است) ». همچنین شیخ صدوق نقل می‌کند که: ... الحسين بن علي بن أبي طالب عليهما السّلام قال: دخلت على رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فقال: ... و إنّ اللّه عزّ و جلّ ركّب في صلبه [أي في صلب أبي الحسن الرضا عليه السّلام] نطفة مباركة، طيّبة، زكيّة، رضيّة، مرضيّة. و سمّاها محمد بن علي، فهو شفيع شيعته، و وارث علم جدّه، له علامة بيّنة و حجّة ظاهرة ... (ترجمه: راوی می‌گوید: نزد پیغمبر (ص) رفتم. گفت: خدای -عزوجل- از پشت او [امام رضا] نطفه‌ای فرخنده، پاک، نیکو، پسندیده، موردخشنودی کرده‌است و «محمد علی» نامیده‌استش. او شفیع پیروانش و وارث دانش نیایش است. دانش آشکار و حجتی و نمایان دارد...) 

در تاریخ گفته‌اند که علی بن موسای رضا سال‌ها بچه‌دار نمی‌شد و امام موسی بن جعفر به وی مژدهٔ فرزندی داد. شیخ کلینی نیز نقل می‌کند: عن يزيد بن سليط الزيدي، قال: لقيت أبا إبراهيم عليه السّلام و نحن نريد العمرة ... قال لي: يا يزيد! و إذا مررت بهذا الموضع و لقيته [أي علي بن موسى الرضا عليهما السّلام] و ستلقاه، فبشّره: أنّه سيولد له غلام، أمين، مأمون، مبارك ... (ترجمه: راوی گوید: می‌خواستیم به عمره رویم که امام کاظم (ع) را دیدم... به من فرمود: یزید! هنگامی که از آن‌جا گذشتی و دیدیش [امام رضا را] -که او را خواهی دید- به نوید ده که پسری خواهد زایید که امانتدار و ایمن و خجسته است ...) 

امامت

هنگام کشته‌شدن علی بن موسی الرضا در خراسان، امام محمد تقی (ع) حدود ۸ سال سن داشت و برای همین شیعیان آن زمان به امامت او شک کردند و در این رابطه جلسه‌های پرسش و پاسخ برگزار نمودند. محمد تقی اولین امامی بود که در خردسالی به این مقام می‌رسید. به اعتقاد شیعه رضا پیش از مرگش، او را به‌عنوان امام بعد از خود معرفی کرده بود.

ازدواج

بعد از کشته‌شدن رضا و به امامت رسیدن  امام محمد تقی (ع)، به دستور مأمون او را از مدینه به بغداد منتقل کردند و دخترش ام‌فضل را به ازدواجش درآوردند که شیعیان این ازدواج را تحمیلی و با اهداف سیاسی می‌دانند. محمد تقی از دختر مأمون فرزندی نداشت و فرزندانش ماحصل ازدواجش با زن دیگری به نام سمانهٔ مغربیه بوده‌اند.